Comparison Between Hanyu Pinyin and Tongyong Pinyin
The differences between Hanyu and Tongyong pinyin are relatively straightforward:
- The palatalized consonants are written j, c, s rather than j, q, x
- The retroflex consonants are jh, ch, sh rather than zh, ch, sh
- The "buzzing" vowels are written ih (shih, sih) rather than i
- Yu and yong are written this way even after a consonant (nyu, jyong), rather than as ü, u, or iong
- You and wei are written iou and uei after a consonant (diou, duei), rather than contracted to iu and ui
- Eng is written labialized ong after the labial consonants f, w (fong, wong), though weng/wong contracts to ong after another consonant in both systems
- Wen becomes wun
- First tone is not written, but neutral tone is
Vowels a, e, o, i
IPA |
ɑ |
ɔ |
ɛ |
ɯʌ |
aɪ |
eɪ |
ɑʊ |
ɤʊ |
an |
ən |
ɑŋ |
əŋ |
ɑɻ |
i |
iɛ |
iɤʊ |
iɛn |
in |
iŋ |
Pinyin |
a |
o |
ê |
e |
ai |
ei |
ao |
ou |
an |
en |
ang |
eng |
er |
yi |
ye |
you |
yan |
yin |
ying |
Tongyong Pinyin |
a |
o |
e |
e |
ai |
ei |
ao |
ou |
an |
en |
ang |
eng |
er |
yi |
ye |
you |
yan |
yin |
ying |
Wade-Giles |
a |
o |
eh |
o/ê |
ai |
ei |
ao |
ou |
an |
ên |
ang |
êng |
êrh |
i |
yeh |
yu |
yen |
yin |
ying |
Zhuyin |
ㄚ |
ㄛ |
ㄝ |
ㄜ |
ㄞ |
ㄟ |
ㄠ |
ㄡ |
ㄢ |
ㄣ |
ㄤ |
ㄥ |
ㄦ |
ㄧ |
ㄧㄝ |
ㄧㄡ |
ㄧㄢ |
ㄧㄣ |
ㄧㄥ |
example |
阿 |
哦 |
呗 |
俄 |
艾 |
黑 |
凹 |
偶 |
安 |
恩 |
昂 |
冷 |
二 |
一 |
也 |
又 |
言 |
音 |
英 |
Vowels u, y
IPA |
u |
uɔ |
ueɪ |
uən |
uəŋ |
ʊŋ |
y |
yœ |
yɛn |
yn |
iʊŋ |
Pinyin |
wu |
wo/o |
wei |
wen |
weng |
ong |
yu |
yue |
yuan |
yun |
yong |
Tongyong Pinyin |
wu |
wo/o |
wei |
wun |
wong |
ong |
yu |
yue |
yuan |
yun |
yong |
Wade-Giles |
wu |
wo/o |
wei |
wên |
wêng |
ung |
yü |
yüeh |
yüan |
yün |
yung |
Zhuyin |
ㄨ |
ㄨㄛ/ㄛ |
ㄨㄟ |
ㄨㄣ |
ㄨㄥ |
ㄩ |
ㄩㄝ |
ㄩㄢ |
ㄩㄣ |
ㄩㄥ |
example |
五 |
我 |
位 |
文 |
翁 |
中 |
玉 |
月 |
元 |
云 |
用 |
Non-sibilant consonants
IPA |
puɔ |
pʰuɔ |
muɔ |
fəŋ |
tiɤʊ |
tueɪ |
tuən |
tʰɯʌ |
ny |
ly |
kɯʌɻ |
kʰɯʌ |
xɯʌ |
Pinyin |
bo |
po |
mo |
feng |
diu |
dui |
dun |
te |
nü |
lü |
ger |
ke |
he |
Tongyong Pinyin |
bo |
po |
mo |
fong |
diou |
duei |
dun |
te |
nyu |
lyu |
ger |
ke |
he |
Wade-Giles |
po |
p'o |
mo |
fêng |
tiu |
tui |
tun |
t'ê |
nü |
lü |
kêrh |
k'o |
ho |
Zhuyin |
ㄅㄛ |
ㄆㄛ |
ㄇㄛ |
ㄈㄥ |
ㄉㄧㄡ |
ㄉㄨㄟ |
ㄉㄨㄣ |
ㄊㄜ |
ㄋㄩ |
ㄌㄩ |
ㄍㄜㄦ |
ㄎㄜ |
ㄏㄜ |
example |
玻 |
婆 |
末 |
封 |
丟 |
兌 |
顿 |
特 |
女 |
旅 |
歌儿 |
可 |
何 |
Sibilant consonants
IPA |
tɕiɛn |
tɕiʊŋ |
tɕʰin |
ɕyɛn |
ʈʂɯʌ |
ʈʂɨ |
ʈʂʰɯʌ |
ʈʂʰɨ |
ʂɯʌ |
ʂɨ |
ʐɯʌ |
ʐɨ |
tsɯʌ |
tsuɔ |
tsɨ |
tsʰɯʌ |
tsʰɨ |
sɯʌ |
sɨ |
Pinyin |
jian |
jiong |
qin |
xuan |
zhe |
zhi |
che |
chi |
she |
shi |
re |
ri |
ze |
zuo |
zi |
ce |
ci |
se |
si |
Tongyong Pinyin |
jian |
jyong |
cin |
syuan |
jhe |
jhih |
che |
chih |
she |
shih |
re |
rih |
ze |
zuo |
zih |
ce |
cih |
se |
sih |
Wade-Giles |
chien |
chiung |
ch'in |
hsüan |
chê |
chih |
ch'ê |
ch'ih |
shê |
shih |
jê |
jih |
tsê |
tso |
tzu |
ts'ê |
tz'u |
sê |
szu |
Zhuyin |
ㄐㄧㄢ |
ㄐㄩㄥ |
ㄑㄧㄣ |
ㄒㄩㄢ |
ㄓㄜ |
ㄓ |
ㄔㄜ |
ㄔ |
ㄕㄜ |
ㄕ |
ㄖㄜ |
ㄖ |
ㄗㄜ |
ㄗㄨㄛ |
ㄗ |
ㄘㄜ |
ㄘ |
ㄙㄜ |
ㄙ |
example |
件 |
窘 |
秦 |
宣 |
哲 |
之 |
扯 |
赤 |
社 |
是 |
惹 |
日 |
仄 |
左 |
字 |
策 |
次 |
色 |
斯 |
Tones
IPA |
mɑ˥˥ |
mɑ˧˥ |
mɑ˨˩˦ |
mɑ˥˩ |
mɑ |
Pinyin |
mā |
má |
mǎ |
mà |
ma |
Tongyong Pinyin |
ma |
má |
mǎ |
mà |
må |
Wade-Giles |
ma1 |
ma2 |
ma3 |
ma4 |
ma0 |
Zhuyin |
ㄇㄚ |
ㄇㄚˊ |
ㄇㄚˇ |
ㄇㄚˋ |
ㄇㄚ・ |
example (traditional/simplfied) |
媽/妈 |
麻/麻 |
馬/马 |
罵/骂 |
嗎/吗 |